سیستم مدیریت كیفیت - الزامات
مقدمه
0-1- كلیات
پذیرش سیستم مدیریت كیفیت می‌بایستی یك تصمیم گیری راهبردی سازمان باشد. طراحی و به کارگیری سیستم مدیریت كیفیت در یك سازمان تحت تاثیر نیازهای در حال تغییر، اهداف ویژه آن، محصولات ارایه شده، فرآیندهای به كار گرفته شده، اندازه و ساختار سازمان قرار می‌گیرد. در این استاندارد قصد بر این نیست که یکسانی در ساختار سیستم‌های مدیریت کیفیت یا یکسانی در مستندات به وجود آید.
الزامات سیستم مدیریت كیفیت که در این استاندارد تعیین شده است، مكمل الزامات و یا خواسته‌های مشخص شده برای محصول هستند. اطلاعاتی كه در ذیل یادآوری آمده است، راهنمایی‌هایی را برای درك بهتر و روشن ساختن الزامات مربوطه ارایه می‌دهد.
این استاندارد می‌تواند توسط طرف‌های درون سازمانی و برون سازمانی و از جمله سازمانهای گواهینامه کننده جهت ارزیابی توانایی سازمان در برآورده کردن خواسته‌های مشتری، الزامات مربوط به مقررات و قوانین و الزامات خود سازمان مورد استفاده قرار گیرد.
اصول مدیریت كیفیت بیان شده در استانداردهای ISO 9000 و ISO 9004 در هنگام تدوین این استاندارد مدنظر قرار گرفته است.
0-2- رویكرد فرآیندی
ISO 9001:2000 ، سیستم مدیریت كیفیت – الزامات
0-2- دیدگاه فرآیندگرا
این استاندارد پذیرش یک رویکرد فرآیندی را در هنگام ایجاد، به کارگیری و اثربخشی سیستم مدیریت كیفیت به منظور افزایش رضایت مشتری از طریق برآورده کردن خواسته‌های مشتری ترغیب می‌نماید.
برای کارکرد اثربخش یک سازمان فعالیت‌های مرتبط به هم متعددی می‌باید شناسایی شده و مدیریت گردد فعالیتی که طی استفاده از منابع و با مدیریت کردن آن تبدیل دروندادها به بروندادها را میسر می‌سازد، می‌تواند به عنوان یک فرآیند در نظر گرفته شود. غالبا برونداد یک فرآیند مستقیما درونداد فرآیند بعدی را تشکیل می‌دهد.
به‌كارگیری سیستمی از فرآیندها در درون یک سازمان همراه با مشخص کردن و تعامل این فرآیندها و مدیریت کردن آنها «رویکرد فرآیندی» نامیده می‌شود.
یكی از مزایای «رویکرد فرآیندی» کنترل مداومی است که بر روی ارتباط بین تک تک فرآیندها در درون سیستم فرآیندها و همچنین بر ترکیب ئ تعامل آنها فراهم می‌کند.
هنگام به‌کارگیری چنین رویکردی در یک سیستم مدیریت کیفیت، این رویکرد بر اهمیت موارد زیر تأکید دارد:
الف) درك و برآورده‌کردن الزامات
ب) نیاز به درنظرگرفتن فرآیندها بر حسب ارزش افزوده
ج) دستیابی به نتایج مربوط به عملکرد و اثربخشی فرآیند و
د) بهبود مداوم فرآیندها بر پایه اندازه‌گیری مبتنی بر موضوعیت.
مدلی از سیستم مدیریت كیفیت فرآیندگرا كه در شكل 1 نشان داده شده است ارتباطات بین فرآیندهای مطرح شده در بندهای 4 تا 8 را بیان می‌دارد. این شكل نشان می‌دهد كه مشتری نقش مهمی را در تعریف الزامات مربوط به تعبیر به عنوان ورودی‌ها ایفاء می‌نماید . پایش میزان رضایت مشتری نیاز به ارزیابی اطلاعات مربوط به تعبیر مشتری از اینكه آیا سازمان الزامات مشتری را برآورده ساخته است یا خیر، دارد. در مدل نمایش داده شده در شكل 1 تمامی الزامات این استاندارد بین المللی نمایش داده شده‌اند، اما جزئیات فرآیندها پرداخته نشده است.
یادآوری : به علاوه ، روشی كه به نام برنامه – اجراء – بررسی – اقدام ( PDCA ) شناخته می‌شود نیز می‌تواند در مورد تمام فرآیندها به اجراء درآید. PDCA می‌تواند به صورت خلاصه اینگونه توصیف شود:
برنامه ( Plan ):
تعیین اهداف و فرآیندهایی كه برای حصول نتایج ، در تطابق با الزامات مشتری و خط مشی‌های سازمان مورد نیاز هستند .
اجراء ( DO ):
استقرار فرآیندها
بررسی ( Check ):
پایش و اندازه‌گیری فرآیندها و محصول بر طبق خط مشی‌ها ، اهداف والزامات محصول و نیز گزارش دهی نتایج .
اقدام ( Act ):
انجام اقداماتی كه به طور مستمر عملكرد فرآیند را بهبود دهد .
ارتباط با ایزو 9004
ISO 9001:2000 ، سیستم مدیریت كیفیت – الزامات
0-3- ارتباط با ایزو 9004
ویرایش حاضر ایزو 9001 و ایزو 9004 به عنوان یك زوج سازگار از استانداردهای سیستم مدیریت كیفیت به گونه‌ای طراحی شده‌اند كه یكدیگر را كامل نمایند ، اما می‌توانند مستقلا هم مورد استفاده قرار بگیرند. اگر چه این دو استاندارد بین المللی دامنه كاربرد متفاوتی دارند ، اما ساختار مشتركی به منظور كمك به استفاده آنها به عنوان یك زوج سازگار درنظر گرفته شده است.
ایزو 9001 برای یك سیستم مدیریت كیفیت، الزاماتی ر ا معین می‌نماید كه می‌تواند برای كاربردهای داخلی سازمان یا برای صدور گواهینامه و یا برای مقاصد قراردادهای مورد استفاده قرار گیرد . این استاندارد بر روی اثر بخشی سیستم مدیریت كیفیت در برآورده‌سازی الزامات مشتری تمركز می‌نماید.
ایزو 9004 خطوط راهنما را با اهداف گسترده‌تری برای یك سیستم مدیریت كیفیت نسبت به آنچه ایزو 9001 بیان می‌دارد ارائه می‌دهد ، به ویژه درباره بهبود مستمر عملكرد كلی و كارآیی سازمان ، و نیز اثربخشی آن . ایزو 9004 به عنوان راهنما به سازمان هایی توصیه می‌شود كه مدیریت رده بالا آنها می‌خواهد فراتر از الزامات ایزو 9001 حركت كند ، تا نسبت به بهبود مستمر عملكرد ، تلاش نماید در هر صورت ، این استاندارد برای صدور گواهینامه یا مقاصد قراردادی كاربرد ندارد.
یادآوری : دانش و بكارگیری اصول هشتگانه مدیریت كیفیت كه در ایزو 2000: 9001 و ایزو 2000 : 9004 اشاره شده است ، باید توسط مدیریت رده بالا در سازمان تشریح و جاری شود.
0-3-1- راهنمای IATF برای ISO/TS 16949: 2002
راهنمای IATF برای ISO/TS 16949: 2002 مدركی است شامل نمونه‌ها، مثالها و توضیحات پیشنهادی مبتنی بر كوشش‌های انجام شده در صنعت خودرو كه می‌تواند در جهت تطابق با الزامات این استاندارد كمك نماید .این مدرك راهنما جهت صدور گواهینامه و یا انعقاد قرارداد بكار گرفته نمی‌شود .
0-4- سازگاری با سایر سیستم‌های مدیریت
بین استاندارد بین المللی با استاندارد ایزو 1996 :14001 مطابقت داده شده است تا كاربران از سازگاری این دو استاندارد بهره‌گیری نمایند.
این استاندارد بین المللی شامل الزامات خاصی برای سایر سیستم‌های مدیریت مانند مدیریت محیط زیست، مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای ، مدیریت مالی یا مدیریت ریسك، نمی‌گردد. با این وجود، این استاندارد بین المللی سازمان را قادر می‌سازد تا سیستم مدیریت كیفیت خود را با الزامات سایر سیستم‌های مدیریت مرتبط ، یكپارچه سازد. ممكن است سازمان سیستم‌های مدیریت موجود خود را به نوعی كه با الزامات این استاندارد بین المللی سازگاری داشته باشد تطابق دهند.
برای یك سازمان امكان پذیر است كه به منظور سازگاری در سیستم‌های مدیریتی موجود خود، با خواسته‌های این استاندارد بین‌المللی، یك سیستم مدیریت كیفیت مستقر نماید .
0-5- هدف از این استاندارد مشخصات فنی
هدف از این استاندارد توسعه سیستم مدیریت كیفیتی می‌باشد كه بهبود مستمر را با تاكید بر پیشگیری از خطا و كاهش انحرافات و ضایعات در زنجیره تامین ، فراهم می‌آورد .
این استاندارد همراه با الزامات كاربردی خاص مشتری ، نیازمندیهای اساسی سیستم مدیریت كیفیت را برای سازمانهایی كه متعهد به این مدرك هستند ، تعریف می‌نماید .
این استاندارد قصد دارد تا از انجام ممیزی‌های متعهد جهت صدور گواهینامه جلوگیری نموده و نگرش مشتركی برای سیستم مدیریت كیفیت در حیطه صنعت خودروسازی و سازمانهای تامین كننده قطعه جهت ارائه خدمات مرتبط با خودرو فراهم نماید.
سیستم‌های مدیریت كیفیت – الزامات ویژه جهت بكارگیری ایزو 9001 :2000 در حیطه صنعت خودروسازی و سازمانهای تامین كننده قطعه جهت ارائه خدمات مرتبط با خودرو
ISO 9004: 2000
1- هدف و دامنه كاربرد:
این استاندراد راهنمایی‌هایی را فراتر از الزامات مندرج در استاندارد ایران – ایزو 9001 را ارائه می‌دهد تا هم اثربخشی و هم كارایی سیستم مدیریت كیفیت و در نتیجه امكان بالقوه بهبود عملكرد سازمان مد نظر قرار گیرد. در مقایسه با استاندراد ایران – ایزو 9001 اهداف مربوط به رضایت مشتری و كیفیت محصول گسترش یافته است تا رضایت طرف‌های ذینفع و عملكرد سازمان را نیز شامل گردد.
این استاندارد در مورد فرآیندهای سازمان قابل اعمال است و در نتیجه اصول مدیریت كیفیت كه مبنای این استاندارد است، می‌تواند در سرتاسر سازمان بكار گرفته شود. تأكید این استاندارد بر دستیابی به بهبود مداوم است كه از لحاظ میزان رضایت مشتریان و سایر طرف‌های ذینفع اندازه‌گیری شود.
این استاندارد دربرگیرنده راهنمایی و توصیه‌ها می‌باشد و برای گواهی كردن، استفاده در موارد مبتنی بر قوانین، مقررات و قراردادها یا به عنوان راهنما برای بكارگیری استاندارد ایران – ایزو 9001 در نظر گرفته نشده است.
1- دامنه كاربرد
1-1- كلیات
ISO 9001:2000 ، سیستم مدیریت كیفیت – الزامات
1 – دامنه كاربرد
1-1- كلیات
این استاندارد بین المللی الزامات سیستم مدیریت كیفیت را برای سازمانی تعیین می‌كند كه :
الف ) نیاز دارد توانایی خود را در فراهم آوردن مداوم محصولی كه الزامات مشتری و الزامات قانونی را برآورده می‌سازد نمایش دهد.
ب ) می‌خواهد میزان رضایت مشتری را از طریق كاربری مؤثر سیستم ، از جمله فرآیندهایی كه به بهبود مستمر سیستم و اطمینان از تطابق با الزامات مشتری و الزامات قانونی مقتضی می‌پردازد ، افزایش دهد .
یادآوری : در این استاندارد بین المللی ، واژه محصول فقط به محصولاتی طلاقی می‌شود كه برای مشتری در نظر گرفته شده‌اند یا از طرف مشتری درخواست گردیده‌اند.
این استاندارد در اتصال با ایزو 2000 :9001 الزامات سیستم مدیریت كیفیت جهت طراحی و توسعه ، تولید و در مواقع لزوم نصب و ارائه خدمات برای محصولات وابسته به خودرو را تعیین می‌نماید .
این استاندارد مشخصات فنی (TS) برای مكانهایی كاربرد دارد كه در آن، قطعات معین شده توسط مشتری برای تولید و یا ارائه خدمات، ساخته می‌شوند.
فعالیت‌های پشتیبانی چه در مكان تولید یا ارائه خدمات ( سایت ) چه بصورت مجزا مانند مراكز طراحی ، دفاتر مركزی و مراكز توزیع به عنوان بخشی از مكان تولید و یا ارائه خدمات ، مورد ممیزی قرار می‌گیرند ، اما نمی‌توانند براساس این استاندارد به تنهایی گواهینامه دریافت كنند .
این استاندارد مشخصات فنی (TS ) در چرخه تامین خودرو می‌تواند بكار گرفته شود .
راهنمای IATF
مكان‌های راه دور كه كارگاه‌ها را پشتیبانی می‌كنند به تنهایی نمی‌توانند گواهینامه ISO/TS 16949: 2002 را دریافت نمایند. كاربرد رویكرد ممیزی فرآیندگرا در خودروسازی مشتمل بر بازنگری، شناسایی و مدیریت فعالیت‌های مرتبط می‌باشد.
رویكرد ممیزی فرآیندی كنترل مداومی بر روی ارتباط مابین فرآیندهای داخلی به تنهایی و همچنین تركیب و تعامل آنها در برآورده ساختن الزامات این مشخصه فنی را مورد آزمایش قرار می‌دهد.
بالأخص شواهد می‌بایست از ارتباطات مابین فرآیندهای شناسایی شده برای حوزه مورد ممیزی و فرآیندهای شناسایی شده در مكان‌های پشتیبانی مانند مراكز طراحی، دفاتر مركزی، مراكز توزیع، جمع‌آوری شوند كه خروجی از یك فرآیند مستقیما به صورت ورودی به فرآیند دیگر می‌باشد
1-2- كاربرد
ISO 9001:2000 ، سیستم مدیریت كیفیت – الزامات
1-2- كاربرد
تمامی الزامات این استاندارد بین المللی عمومی بوده و قابلیت اعمال در كلیه سازمان‌ها را صرف نظر از نوع، اندازه آنها و نوع محصولی كه فراهم می‌آورند دارا می‌باشند.
در موقعی كه هریك از الزامات این استاندارد بین المللی بر حسب ماهیت سازمان و محصولات آن اعمال شدنی نمی‌باشند ، می‌توانند كنار گذاشته شوند.
هنگامی كه این چنین مواردی برای كنارگذاشتن وجود دارد، ادعای انطباق با این استاندارد بین المللی فقط هنگامی پذیرفته است كه اینگونه موارد مربوط به الزامات بند (7) باشد و این موضوع توانایی با مسئولیت سازمان را در قبال فراهم آوری محصولی كه الزامات مشتری و الزامات قانونی مقتضی را برآورده می‌سازد، تحت تاثیر قرار ندهد.
فقط اجازه داده می‌شود كه بند 7-3 در جایی كه سازمان مسئولیت طراحی و توسعه محصول را بر عهده ندارد، كنارگذاشته شود .
این كنارگذاری شامل طراحی فرآیند ساخت نمی‌شود .
راهنمای IATF
صرفنظر كردن از الزامات ISO/TS 16949: 2002 محدود به موارد ذیل می‌گردد:
1- الزامات مربوط به بند 7-3- در مواردی‌كه سازمان مسئول طراحی و توسعه محصول نمی‌باشد.
2- سازمانهای مونتاژ كننده وسایل نقلیه محدود به استثناعات معین شده به وسیله IATF در ویرایش اول “قوانین”، برای ISO/TS 16949: 2002 می‌باشند.
سیستم مدیریت كیفیت باید كلیه نیازمندیهای ISO/TS 16949: 2002 به استثنای موارد مشخص شده در بالا را شامل شود. عدم كاربرد ممكن است تحت شرایطی كه فرآیند وجود دارد ولی در حال حاضر كاربرد ندارد اتفاق افتد، مانند مواردی كه هیچگونه ابزار تولید متعلق به مشتری در محل ممیزی شونده وجود ندارد و یا هیچگونه توافقنامه خدمات بین مشتری و سازمان وجود ندارد.
مقدمه
0-1- كلیات
پذیرش سیستم مدیریت كیفیت می‌بایستی یك تصمیم گیری راهبردی سازمان باشد. طراحی و به کارگیری سیستم مدیریت كیفیت در یك سازمان تحت تاثیر نیازهای در حال تغییر، اهداف ویژه آن، محصولات ارایه شده، فرآیندهای به كار گرفته شده، اندازه و ساختار سازمان قرار می‌گیرد. در این استاندارد قصد بر این نیست که یکسانی در ساختار سیستم‌های مدیریت کیفیت یا یکسانی در مستندات به وجود آید.
الزامات سیستم مدیریت كیفیت که در این استاندارد تعیین شده است، مكمل الزامات و یا خواسته‌های مشخص شده برای محصول هستند. اطلاعاتی كه در ذیل یادآوری آمده است، راهنمایی‌هایی را برای درك بهتر و روشن ساختن الزامات مربوطه ارایه می‌دهد.
این استاندارد می‌تواند توسط طرف‌های درون سازمانی و برون سازمانی و از جمله سازمانهای گواهینامه کننده جهت ارزیابی توانایی سازمان در برآورده کردن خواسته‌های مشتری، الزامات مربوط به مقررات و قوانین و الزامات خود سازمان مورد استفاده قرار گیرد.
اصول مدیریت كیفیت بیان شده در استانداردهای ISO 9000 و ISO 9004 در هنگام تدوین این استاندارد مدنظر قرار گرفته است.
0-2- رویكرد فرآیندی
ISO 9001:2000 ، سیستم مدیریت كیفیت – الزامات
0-2- دیدگاه فرآیندگرا
این استاندارد پذیرش یک رویکرد فرآیندی را در هنگام ایجاد، به کارگیری و اثربخشی سیستم مدیریت كیفیت به منظور افزایش رضایت مشتری از طریق برآورده کردن خواسته‌های مشتری ترغیب می‌نماید.
برای کارکرد اثربخش یک سازمان فعالیت‌های مرتبط به هم متعددی می‌باید شناسایی شده و مدیریت گردد فعالیتی که طی استفاده از منابع و با مدیریت کردن آن تبدیل دروندادها به بروندادها را میسر می‌سازد، می‌تواند به عنوان یک فرآیند در نظر گرفته شود. غالبا برونداد یک فرآیند مستقیما درونداد فرآیند بعدی را تشکیل می‌دهد.
به‌كارگیری سیستمی از فرآیندها در درون یک سازمان همراه با مشخص کردن و تعامل این فرآیندها و مدیریت کردن آنها «رویکرد فرآیندی» نامیده می‌شود.
یكی از مزایای «رویکرد فرآیندی» کنترل مداومی است که بر روی ارتباط بین تک تک فرآیندها در درون سیستم فرآیندها و همچنین بر ترکیب ئ تعامل آنها فراهم می‌کند.
هنگام به‌کارگیری چنین رویکردی در یک سیستم مدیریت کیفیت، این رویکرد بر اهمیت موارد زیر تأکید دارد:
الف) درك و برآورده‌کردن الزامات
ب) نیاز به درنظرگرفتن فرآیندها بر حسب ارزش افزوده
ج) دستیابی به نتایج مربوط به عملکرد و اثربخشی فرآیند و
د) بهبود مداوم فرآیندها بر پایه اندازه‌گیری مبتنی بر موضوعیت.
مدلی از سیستم مدیریت كیفیت فرآیندگرا كه در شكل 1 نشان داده شده است ارتباطات بین فرآیندهای مطرح شده در بندهای 4 تا 8 را بیان می‌دارد. این شكل نشان می‌دهد كه مشتری نقش مهمی را در تعریف الزامات مربوط به تعبیر به عنوان ورودی‌ها ایفاء می‌نماید . پایش میزان رضایت مشتری نیاز به ارزیابی اطلاعات مربوط به تعبیر مشتری از اینكه آیا سازمان الزامات مشتری را برآورده ساخته است یا خیر، دارد. در مدل نمایش داده شده در شكل 1 تمامی الزامات این استاندارد بین المللی نمایش داده شده‌اند، اما جزئیات فرآیندها پرداخته نشده است.
یادآوری : به علاوه ، روشی كه به نام برنامه – اجراء – بررسی – اقدام ( PDCA ) شناخته می‌شود نیز می‌تواند در مورد تمام فرآیندها به اجراء درآید. PDCA می‌تواند به صورت خلاصه اینگونه توصیف شود:
برنامه ( Plan ):
تعیین اهداف و فرآیندهایی كه برای حصول نتایج ، در تطابق با الزامات مشتری و خط مشی‌های سازمان مورد نیاز هستند .
اجراء ( DO ):
استقرار فرآیندها
بررسی ( Check ):
پایش و اندازه‌گیری فرآیندها و محصول بر طبق خط مشی‌ها ، اهداف والزامات محصول و نیز گزارش دهی نتایج .
اقدام ( Act ):
انجام اقداماتی كه به طور مستمر عملكرد فرآیند را بهبود دهد .
ارتباط با ایزو 9004
ISO 9001:2000 ، سیستم مدیریت كیفیت – الزامات
0-3- ارتباط با ایزو 9004
ویرایش حاضر ایزو 9001 و ایزو 9004 به عنوان یك زوج سازگار از استانداردهای سیستم مدیریت كیفیت به گونه‌ای طراحی شده‌اند كه یكدیگر را كامل نمایند ، اما می‌توانند مستقلا هم مورد استفاده قرار بگیرند. اگر چه این دو استاندارد بین المللی دامنه كاربرد متفاوتی دارند ، اما ساختار مشتركی به منظور كمك به استفاده آنها به عنوان یك زوج سازگار درنظر گرفته شده است.
ایزو 9001 برای یك سیستم مدیریت كیفیت، الزاماتی ر ا معین می‌نماید كه می‌تواند برای كاربردهای داخلی سازمان یا برای صدور گواهینامه و یا برای مقاصد قراردادهای مورد استفاده قرار گیرد . این استاندارد بر روی اثر بخشی سیستم مدیریت كیفیت در برآورده‌سازی الزامات مشتری تمركز می‌نماید.
ایزو 9004 خطوط راهنما را با اهداف گسترده‌تری برای یك سیستم مدیریت كیفیت نسبت به آنچه ایزو 9001 بیان می‌دارد ارائه می‌دهد ، به ویژه درباره بهبود مستمر عملكرد كلی و كارآیی سازمان ، و نیز اثربخشی آن . ایزو 9004 به عنوان راهنما به سازمان هایی توصیه می‌شود كه مدیریت رده بالا آنها می‌خواهد فراتر از الزامات ایزو 9001 حركت كند ، تا نسبت به بهبود مستمر عملكرد ، تلاش نماید در هر صورت ، این استاندارد برای صدور گواهینامه یا مقاصد قراردادی كاربرد ندارد.
یادآوری : دانش و بكارگیری اصول هشتگانه مدیریت كیفیت كه در ایزو 2000: 9001 و ایزو 2000 : 9004 اشاره شده است ، باید توسط مدیریت رده بالا در سازمان تشریح و جاری شود.
0-3-1- راهنمای IATF برای ISO/TS 16949: 2002
راهنمای IATF برای ISO/TS 16949: 2002 مدركی است شامل نمونه‌ها، مثالها و توضیحات پیشنهادی مبتنی بر كوشش‌های انجام شده در صنعت خودرو كه می‌تواند در جهت تطابق با الزامات این استاندارد كمك نماید .این مدرك راهنما جهت صدور گواهینامه و یا انعقاد قرارداد بكار گرفته نمی‌شود .
0-4- سازگاری با سایر سیستم‌های مدیریت
بین استاندارد بین المللی با استاندارد ایزو 1996 :14001 مطابقت داده شده است تا كاربران از سازگاری این دو استاندارد بهره‌گیری نمایند.
این استاندارد بین المللی شامل الزامات خاصی برای سایر سیستم‌های مدیریت مانند مدیریت محیط زیست، مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای ، مدیریت مالی یا مدیریت ریسك، نمی‌گردد. با این وجود، این استاندارد بین المللی سازمان را قادر می‌سازد تا سیستم مدیریت كیفیت خود را با الزامات سایر سیستم‌های مدیریت مرتبط ، یكپارچه سازد. ممكن است سازمان سیستم‌های مدیریت موجود خود را به نوعی كه با الزامات این استاندارد بین المللی سازگاری داشته باشد تطابق دهند.
برای یك سازمان امكان پذیر است كه به منظور سازگاری در سیستم‌های مدیریتی موجود خود، با خواسته‌های این استاندارد بین‌المللی، یك سیستم مدیریت كیفیت مستقر نماید .
0-5- هدف از این استاندارد مشخصات فنی
هدف از این استاندارد توسعه سیستم مدیریت كیفیتی می‌باشد كه بهبود مستمر را با تاكید بر پیشگیری از خطا و كاهش انحرافات و ضایعات در زنجیره تامین ، فراهم می‌آورد .
این استاندارد همراه با الزامات كاربردی خاص مشتری ، نیازمندیهای اساسی سیستم مدیریت كیفیت را برای سازمانهایی كه متعهد به این مدرك هستند ، تعریف می‌نماید .
این استاندارد قصد دارد تا از انجام ممیزی‌های متعهد جهت صدور گواهینامه جلوگیری نموده و نگرش مشتركی برای سیستم مدیریت كیفیت در حیطه صنعت خودروسازی و سازمانهای تامین كننده قطعه جهت ارائه خدمات مرتبط با خودرو فراهم نماید.
سیستم‌های مدیریت كیفیت – الزامات ویژه جهت بكارگیری ایزو 9001 :2000 در حیطه صنعت خودروسازی و سازمانهای تامین كننده قطعه جهت ارائه خدمات مرتبط با خودرو
ISO 9004: 2000
1- هدف و دامنه كاربرد:
این استاندراد راهنمایی‌هایی را فراتر از الزامات مندرج در استاندارد ایران – ایزو 9001 را ارائه می‌دهد تا هم اثربخشی و هم كارایی سیستم مدیریت كیفیت و در نتیجه امكان بالقوه بهبود عملكرد سازمان مد نظر قرار گیرد. در مقایسه با استاندراد ایران – ایزو 9001 اهداف مربوط به رضایت مشتری و كیفیت محصول گسترش یافته است تا رضایت طرف‌های ذینفع و عملكرد سازمان را نیز شامل گردد.
این استاندارد در مورد فرآیندهای سازمان قابل اعمال است و در نتیجه اصول مدیریت كیفیت كه مبنای این استاندارد است، می‌تواند در سرتاسر سازمان بكار گرفته شود. تأكید این استاندارد بر دستیابی به بهبود مداوم است كه از لحاظ میزان رضایت مشتریان و سایر طرف‌های ذینفع اندازه‌گیری شود.
این استاندارد دربرگیرنده راهنمایی و توصیه‌ها می‌باشد و برای گواهی كردن، استفاده در موارد مبتنی بر قوانین، مقررات و قراردادها یا به عنوان راهنما برای بكارگیری استاندارد ایران – ایزو 9001 در نظر گرفته نشده است.
1- دامنه كاربرد
1-1- كلیات
ISO 9001:2000 ، سیستم مدیریت كیفیت – الزامات
1 – دامنه كاربرد
1-1- كلیات
این استاندارد بین المللی الزامات سیستم مدیریت كیفیت را برای سازمانی تعیین می‌كند كه :
الف ) نیاز دارد توانایی خود را در فراهم آوردن مداوم محصولی كه الزامات مشتری و الزامات قانونی را برآورده می‌سازد نمایش دهد.
ب ) می‌خواهد میزان رضایت مشتری را از طریق كاربری مؤثر سیستم ، از جمله فرآیندهایی كه به بهبود مستمر سیستم و اطمینان از تطابق با الزامات مشتری و الزامات قانونی مقتضی می‌پردازد ، افزایش دهد .
یادآوری : در این استاندارد بین المللی ، واژه محصول فقط به محصولاتی طلاقی می‌شود كه برای مشتری در نظر گرفته شده‌اند یا از طرف مشتری درخواست گردیده‌اند.
این استاندارد در اتصال با ایزو 2000 :9001 الزامات سیستم مدیریت كیفیت جهت طراحی و توسعه ، تولید و در مواقع لزوم نصب و ارائه خدمات برای محصولات وابسته به خودرو را تعیین می‌نماید .
این استاندارد مشخصات فنی (TS) برای مكانهایی كاربرد دارد كه در آن، قطعات معین شده توسط مشتری برای تولید و یا ارائه خدمات، ساخته می‌شوند.
فعالیت‌های پشتیبانی چه در مكان تولید یا ارائه خدمات ( سایت ) چه بصورت مجزا مانند مراكز طراحی ، دفاتر مركزی و مراكز توزیع به عنوان بخشی از مكان تولید و یا ارائه خدمات ، مورد ممیزی قرار می‌گیرند ، اما نمی‌توانند براساس این استاندارد به تنهایی گواهینامه دریافت كنند .
این استاندارد مشخصات فنی (TS ) در چرخه تامین خودرو می‌تواند بكار گرفته شود .
راهنمای IATF
مكان‌های راه دور كه كارگاه‌ها را پشتیبانی می‌كنند به تنهایی نمی‌توانند گواهینامه ISO/TS 16949: 2002 را دریافت نمایند. كاربرد رویكرد ممیزی فرآیندگرا در خودروسازی مشتمل بر بازنگری، شناسایی و مدیریت فعالیت‌های مرتبط می‌باشد.
رویكرد ممیزی فرآیندی كنترل مداومی بر روی ارتباط مابین فرآیندهای داخلی به تنهایی و همچنین تركیب و تعامل آنها در برآورده ساختن الزامات این مشخصه فنی را مورد آزمایش قرار می‌دهد.
بالأخص شواهد می‌بایست از ارتباطات مابین فرآیندهای شناسایی شده برای حوزه مورد ممیزی و فرآیندهای شناسایی شده در مكان‌های پشتیبانی مانند مراكز طراحی، دفاتر مركزی، مراكز توزیع، جمع‌آوری شوند كه خروجی از یك فرآیند مستقیما به صورت ورودی به فرآیند دیگر می‌باشد
1-2- كاربرد
ISO 9001:2000 ، سیستم مدیریت كیفیت – الزامات
1-2- كاربرد
تمامی الزامات این استاندارد بین المللی عمومی بوده و قابلیت اعمال در كلیه سازمان‌ها را صرف نظر از نوع، اندازه آنها و نوع محصولی كه فراهم می‌آورند دارا می‌باشند.
در موقعی كه هریك از الزامات این استاندارد بین المللی بر حسب ماهیت سازمان و محصولات آن اعمال شدنی نمی‌باشند ، می‌توانند كنار گذاشته شوند.
هنگامی كه این چنین مواردی برای كنارگذاشتن وجود دارد، ادعای انطباق با این استاندارد بین المللی فقط هنگامی پذیرفته است كه اینگونه موارد مربوط به الزامات بند (7) باشد و این موضوع توانایی با مسئولیت سازمان را در قبال فراهم آوری محصولی كه الزامات مشتری و الزامات قانونی مقتضی را برآورده می‌سازد، تحت تاثیر قرار ندهد.
فقط اجازه داده می‌شود كه بند 7-3 در جایی كه سازمان مسئولیت طراحی و توسعه محصول را بر عهده ندارد، كنارگذاشته شود .
این كنارگذاری شامل طراحی فرآیند ساخت نمی‌شود .
راهنمای IATF
صرفنظر كردن از الزامات ISO/TS 16949: 2002 محدود به موارد ذیل می‌گردد:
1- الزامات مربوط به بند 7-3- در مواردی‌كه سازمان مسئول طراحی و توسعه محصول نمی‌باشد.
2- سازمانهای مونتاژ كننده وسایل نقلیه محدود به استثناعات معین شده به وسیله IATF در ویرایش اول “قوانین”، برای ISO/TS 16949: 2002 می‌باشند.
سیستم مدیریت كیفیت باید كلیه نیازمندیهای ISO/TS 16949: 2002 به استثنای موارد مشخص شده در بالا را شامل شود. عدم كاربرد ممكن است تحت شرایطی كه فرآیند وجود دارد ولی در حال حاضر كاربرد ندارد اتفاق افتد، مانند مواردی كه هیچگونه ابزار تولید متعلق به مشتری در محل ممیزی شونده وجود ندارد و یا هیچگونه توافقنامه خدمات بین مشتری و سازمان وجود ندارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر